Komputery — od tajnych urządzeń wojskowych po sprzęt codziennego użytku
Dzisiaj coraz częściej zastępowane przez smartfony, jednak obowiązkowy element wielu branż. Historia komputerów jest niezwykle ciekawa i warto ją znać!
Początki siegają XIX wieku
W 1801 we Francji Joseph Marie Jacquard wynalazł krosno, które wykorzystuje perforowane drewniane karty do automatycznego tkania wzorów tkanin. Wczesne komputery używały podobnych kart dziurkowanych. Z kolei Herman Hollerith projektuje system kart dziurkowanych do obliczania spisu ludności w 1880 roku. Dzięki temu spis zajął „zaledwie” trzy lata i oszczędził rządowi 5 milionów dolarów. Zakłada firmę, która ostatecznie przekształci się w IBM.
W 1936 roku Alan Turing przedstawia pojęcie uniwersalnej maszyny, później nazywanej maszyną Turinga, zdolnej do obliczania wszystkiego, co jest obliczalne. Centralna koncepcja współczesnego komputera opierała się na jego pomysłach. Jednak prawdziwy przełom ma miejsce przed i po II wojnie światowej. Wówczas na scenie komputerowej pojawia się ENIAC.
Tajna broń USA
Uruchomiony w 1943 roku system obliczeniowy ENIAC został zbudowany przez Johna Mauchly’ego i J. Prespera Eckerta w Moore School of Electrical Engineering na Uniwersytecie Pensylwanii. Dzięki swojej technologii elektronicznej, w przeciwieństwie do elektromechanicznej, jest ponad 1000 razy szybszy niż jakikolwiek inna maszyna licząca. ENIAC używał okablowania panel-panel oraz przełączników w celu jego programowania. Uważano, że ENIAC dokonał więcej obliczeń w ciągu dziesięciu lat swojej działalności niż cała ludzkość do tego czasu. Służył głównie do celów wojskowych oraz naukowych.
Ogromny sprzęt zajmował 67 m2 powierzchni, składał się z 42 szaf z blachy stalowej, sięgał ponad 2,4 metra wysokości i mierzył 24 metry długości. Jednakże oficjalnie ujawniono istnienie ENIAC-a dopiero w 1945 roku, po zakończeniu największego konfliktu w dziejach świata. Gdy informacja o takiej maszynie dotarła do ZSRR, Rosjanie błyskawicznie podjęli decyzję, że także chcą taką maszynę. Zgłosili się zatem do… Polaków. Zapewne wielu z was nie wiedziało, że pierwsze polskie komputery powstały zaledwie kilka lat po II wojnie światowej. Gdy ENIAC został oficjalnie zaprezentowany, zapoczątkowało to aktywny rozwój branży komputerowej.
Kierunek komercjalizacja!
Od 1943 roku komputery służyły wyłącznie w celach naukowych oraz wojskowych. Ta sytuacja miała się zmienić w 1964 roku. Wówczas Douglas Engelbart zaprezentował prototyp nowoczesnego komputera z myszą i graficznym interfejsem użytkownika (GUI). Oznacza to ewolucję komputera od wyspecjalizowanej maszyny dla naukowców i matematyków do technologii bardziej dostępnej dla ogółu społeczeństwa. W 1971 roku Alan Shugart razem ze swoim zespołem inżynierów IBM wymyślają „dyskietkę”, która umożliwia współdzielenie danych między komputerami. Z kolei 1973 roku Robert Metcalfe, członek zespołu badawczego Xerox, opracowuje Ethernet do łączenia wielu komputerów i innego sprzętu.
Prawdziwy rozkwit komputerów jako urządzeń domowych przypada na lata 1974-1977. Wówczas na rynek amerykański (główny ośrodek rozwoju komputerów na świecie) trafia wiele komputerów osobistych, w tym Scelbi & Mark-8 Altair, IBM 5100, Radio Shack TRS-80 – pieszczotliwie nazywany „Trash 80” – oraz Commodore PET. Nadchodzi wielka era w historii komputerów, a ich rozwój będzie szybszy niż kiedykolwiek wcześniej.
Pojawienie się wielkich firm
W trakcie szału komputerowego pojawiają się największe firmy komputerowe, które dziś są znane na całym świecie. W 1976 roku Steve Jobs i Steve Wozniak zakładają Apple Computers oraz prezentują Apple I. Jego pomysłodawcy poświęcili sporo, aby sfinalizować jego stworzenie — Jobs sprzedał posiadanego Volkswagena T2, a Wozniak sprzedał swój programowalny kalkulator HP-65. Ostatecznie sprzęt sprzedaje się w liczbie 200 sztuk i dla młodej firmy jest to spory sukces. Ambitni twórcy nie poprzestają na tym i już w 1977 roku oficjalnie zakładają firmę Apple i pokazują Apple II na pierwszych targach komputerowych West Coast. Sprzęt zaskakuje oferujowaną kolorową grafikę oraz posiadaniem napędu na kasety audio do przechowywania danych.
Microsoft także nie próżnuje i aktywnie rozwija się na rynku. W 1975 roku magazyn Popular Electronics przedstawia Altair 8080, opisując go jako „pierwszy na świecie zestaw minikomputerów, który może konkurować z modelami komercyjnymi”. Dwóch maniaków komputerowych, Paul Allen i Bill Gates, oferuje napisanie oprogramowania dla Altaira w nowym języku BASIC. 4 kwietnia, po sukcesie tego pierwszego przedsięwzięcia, dwaj przyjaciele z dzieciństwa zakładają własną firmę programistyczną Microsoft. 10 lat później firma ogłasza powstanie Windowsa. To była odpowiedź firmy na GUI firmy Apple. Commodore przedstawia Amigę 1000, która oferuje zaawansowane możliwości audio i wideo.
Komputer czyli urządzenie do rozgrywki oraz nauki
Od połowy lat 90. w społeczeństwie amerykańskim widok komputera przestaje być czymś zaskakującym i historia komputerów wchodzi w swój złoty okres. Są to urządzenia w miarę powszechne oraz dostępne dla większości zwykłych obywateli. Wówczas następuje także gwałtowny rozwój sieci internetowej. Przykładowo w 1996 roku Sergey Brin i Larry Page opracowują wyszukiwarkę Google na Uniwersytecie Stanforda. Trzy lata później termin Wi-Fi staje się częścią języka komputerowego, a użytkownicy zaczynają łączyć się z Internetem bez kabli.
Rynek przeżywa także gorsze chwile. Microsoft będący już olbrzymią firmą w tamtym czasie zainwestował 150 milionów dolarów w Apple w 1997 roku, który w tamtym czasie borykał się z problemami. Jednocześnie to zakończyło proces Apple kontra Microsoft, w którym pierwsza firma twierdziła, iż ta druga skopiowała „wygląd” swojego systemu operacyjnego od nich. Choć technologia nieustannie się rozwija i wydawać się mogło, że widzieliśmy już wszystko, możliwe, że za rogiem czeka kolejna rewolucja.
Przyszłość rodzi się na naszych oczach
Historia komputerów wciąż się rozwija i niedawno miała swój spory przełom. W 2016 roku powstał pierwszy reprogramowalny komputer kwantowy. Shantanu Debnath to fizyk kwantowy i inżynier optyczny na Uniwersytecie Maryland w College Park. Razem ze swoimi współpracownika opracowali pierwszy w pełni programowalny komputer kwantowy. Nowe urządzenie składa się z pięciu kubitów. Każdy kubit to jon lub elektrycznie naładowana cząstka uwięziona w polu magnetycznym. Naukowcy mogą manipulować tymi jonami — pięcioma atomami iterbu — za pomocą laserów, wprowadzając do nich precyzyjne ilości energii i wpływając na ich wzajemne interakcje. W ten sposób naukowcy mogą zaprogramować i przeprogramować komputer kwantowy za pomocą różnych algorytmów.
Jak powiedział główny autor projektu Debnath:
Do tej pory nie istniała żadna platforma obliczeń kwantowych, która miałaby możliwość programowania nowych algorytmów w ich systemie. Zwykle każdy z nich jest dostosowany do atakowania określonego algorytmu.
Technologia ta może zapoczątkować długo oczekiwaną erę obliczeń kwantowych, co zdaniem naukowców może pomóc naukowcom w przeprowadzaniu złożonych symulacji i tworzeniu szybkich rozwiązań skomplikowanych obliczeń. Wcześniejsze badania sugerowały, że komputery kwantowe mogą jednocześnie wykonywać więcej obliczeń w jednej chwili niż atomów we wszechświecie. Wcześniejsze prace wykazały również, że takie możliwości pozwolą komputerom kwantowym rozwiązywać pewne problemy znacznie szybciej niż konwencjonalne komputery.
